Εστρεμαδούρα

(Extremadura). Διοικητική περιφέρεια (41.634 τ. χλμ., 1.058.503 κάτ. το 2001) της δυτικής Ισπανίας, που περιλαμβάνει τις επαρχίες Μπανταχόθ (21.766 τ. χλμ., 654.882 κάτ. το 2001) και Κάθερες (19.868 τ. χλμ., 403.621 κάτ. το 2001), με πρωτεύουσα την πόλη Μέριδα. Η Ε. εκτείνεται μεταξύ της Πορτογαλίας στα Δ και της Νέας Καστίλης στα Α και ορίζεται στα Β από τη Σιέρα ντε Γκάτα και τη Σιέρα ντε Γκρέδος, που τη χωρίζουν από τις ισπανικές επαρχίες της Παλαιάς Καστίλης και της Λεόνε, και στα Ν από τη Σιέρα Μορένα, που τη χωρίζει από την Ανδαλουσία. Από μορφολογική άποψη έχει εμφάνιση ενός επιπέδου μέσου ύψους (κατά μέσο όρο 300-400 μ.) χαμηλότερο από εκείνο της ισπανικής Μεσέτας, που διακόπτεται στο κέντρο από μια σειρά ορεινών αλυσίδων (οροσειρές Γκουανταλούπε, Σαν Πέδρο και Μοντάντσεθ) με κατεύθυνση από τα Α προς τα Δ, οι οποίες αποτελούν τόσο τη δυτική προέκταση των Ορέων του Τολέδου όσο και τον υδροκρίτη μεταξύ της λεκάνης του Τάγου προς τα Β και του Γκουαντιάνα προς Ν. Το υψίπεδο διαρρέουν διάφοροι ποταμοί, μεταξύ των οποίων ο Τιέταρ, ο Αλαγκόν, ο Αλμόντε, ο Σαλόρ (παραπόταμοι του Τάγου), ο Ρουέκας, ο Θούχαρ, ο Ματατσέλ και ο Γκουανταχίρα, παραπόταμοι του Γκουαντιάνα. Το κλίμα, παρότι έχει έκδηλο ηπειρωτικό χαρακτήρα (με καλοκαίρια πολύ ζεστά και χειμώνες μάλλον ψυχρούς) μετριάζεται από την επίδραση των υγρών ανέμων του Ατλαντικού. Οι βροχοπτώσεις περιστρέφονται κατά μέσο όρο περίπου 500 χιλιοστά ετησίως, φτάνουν όμως τα 800-900 χιλιοστά στις ορεινές περιοχές, γι’ αυτό και η Ε. είναι περιοχή λιγότερο άγονη και πιο δασώδης (δέντρο μεγάλης αξίας είναι η φελλόδρυς) από τη γειτονική Νέα Καστίλη. Η βοσκή ποιμνίων, συχνά νομαδική, αλλά ακόμα περισσότερο η γεωργία (δημητριακά, ψυχανθή, ελιές, αμπέλια) είναι οι κυριότερες οικονομικές δραστηριότητες. Η κατασκευή μεγάλων αρδευτικών έργων επέτρεψε την αύξηση μερικών καλλιεργειών, όπως το βαμβάκι και προπάντων ο καπνός. Από το υπέδαφος εξάγονται σίδηρος, υδράργυρος και μόλυβδος. Ο πληθυσμός, αρκετά αραιός (η μέση πυκνότητα είναι 25 κάτ. ανά τ. χλμ.) είναι συγκεντρωμένος σε μεγάλους αγροτικούς συνοικισμούς. Στα μεγαλύτερα κέντρα όμως υπάρχουν μέτρια βιομηχανικά συγκροτήματα, στα οποία κατεργάζονται κυρίως γεωργικά και ζωοτεχνικά προϊόντα (οινοπνευματοποιία, ζυθοποιία, βυρσοδεψία, χαρτοποιία, κονσερβοποιία κλπ.). Κυριότερες πόλεις της Ε. είναι οι δύο επαρχιακές πρωτεύουσες Μπανταχόθ (133.519 κάτ. το 2001) και Κάθερες (82.716 κάτ. το 2001). Η Μπανταχόθ, που βρίσκεται στην αριστερή όχθη του Γκουαντιάνα, κοντά στα σύνορα με την Πορτογαλία, οφείλει στη γεωγραφική τοποθεσία της ακριβώς τη σπουδαιότητα που είχε στην ιστορία (υπήρξε η ρωμαϊκή Pax Augusta, αργότερα η πρωτεύουσα αραβικού χαλιφάτου μεταξύ των ετών 1010-1229, τμήμα του χριστιανικού βασιλείου της Καστίλης και μήλο της έριδας για μεγάλο διάστημα μεταξύ Ισπανίας και Πορτογαλίας) καθώς και στη θέση της ως κέντρου εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο ιβηρικών χωρών. Από τα μνημεία της, άξια μνείας είναι η ρωμαϊκή γέφυρα στον Γκουαντιάνα, ο καθεδρικός ναός του 13ου αι. και το αρχιεπισκοπικό μέγαρο. Στην καρδιά της Ε. και σε υψόμετρο 440 μ. βρίσκεται η Κάθερες, η ρωμαϊκή Castra Caecilia που διατηρεί στο αρχαιότερο τμήμα της –που βρίσκεται μέχρι σήμερα μέσα σε κυκλικό τείχος– σημαντικά ρωμαϊκά και μαυριτανικά οικοδομήματα. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Μέριδα στην επαρχία Μπανταχόθ, στη δεξιά όχθη του Γκουαντιάνα, η οποία με την ονομασία Emerita Augusta υπήρξε πρωτεύουσα της Λουσιτανίας και είναι πλούσια σε ρωμαϊκά μνημεία, όπως η αψίδα του Τραϊανού, το αμφιθέατρο και το θέατρο· η Πλασένθια στην επαρχία Κάθερες, που ιδρύθηκε τον 12o αι. από τον Αλφόνσο H’ κοντά στα ερείπια της ρωμαϊκής πόλης Capera και έχει επιβλητικό γοτθικό καθεδρικό ναό και διπλή ζώνη τειχών του 12ου αι. Η Εστρεμαδούρα κατέχει το δυτικό τμήμα της Ιβηρικής Μεσέτας. Αν και το κλίμα της είναι ηπειρωτικό, είναι λιγότερο άγονη και περισσότερο δασώδης από τη γειτονική της Νέα Καστίλη (φωτ. Etrusco). Άποψη της Μπανταχόθ, της μεγαλύτερης και σημαντικότερης πόλης της Εστρεμαδούρα, ιστορικής περιοχής της Ιβηρικής χερσονήσου μεταξύ Ισπανίας και Πορτογαλίας (φωτ. Etrusco).